transport morski, a dynamika rozwoju handlu globalnego
Dynamika gospodarki światowej i zachodzące w jej ramach zmiany związane z globalizacją, regionalizacją czy internacjonalizacją wraz z towarzyszącymi im przemianami w strukturze handlu międzynarodowym implikują liczne zmiany w łańcuchach dostaw oraz stanowią bodziec do pojawiania się nowych podmiotów na rynku usług logistycznych. Operatorzy logistyczni, zarówno ci prowadzący działalność na rynkach lokalnych, jak i międzynarodowych rozbudowują swoją ofertę mimo bieżących kryzysów gospodarczych. Proces zmian stymuluje postępujący wzrost gospodarczy oraz działania związane z offshoringiem i outsourcingiem. Odnotowuje się systematyczny wzrost liczby przewozów na trasach łączących główne centra współczesnej gospodarki światowej, czyli Europę Zachodnią, Amerykę Północną i Azję Południowo-Wschodnią. To z kolei sprzyja rozwojowi logistyki globalnej.
Fracht morski – krótka historia.
Znaczenie pojęcia fracht morski jest niejednoznaczne. Pierwotnie mianem tym określano opłatę za przewóz towarów drogą morską. W języku potocznym natomiast słowo to znajduje odniesienie do transportu morskiego, lądowego i powietrznego. Bywa, że frachtem nazywany jest też ładunek, list przewozowy czy też sama czynność przewozowa. Zrozumienie zagadnienia frachtu może ułatwić skorelowanie go z pojęciem frachtowiec. Pojęcie to służy do określania statku handlowego pozostającego w dyspozycji przewoźnika i zajmującego się transportem towarów drogą morską. Stosując tę definicję jako analogię frachtu można określić go jako przewóz towarów drogą morską, przy pomocy specjalnie przeznaczonego do tego celu statku handlowego – frachtowca. Jest to bardzo ogólna definicja, jednak można potraktować ją jako punkt wyjścia dla dalszych rozważań dotyczących roli frachtu morskiego w transporcie towarów. Początkowo pod pojęciem frachtu rozumiano opłatę uiszczaną za przewóz ładunków drogą morską. Już później znaczenie to zostało rozszerzone. Główna idea frachtu polega na tym, by każdorazowo indywidulnie ustalić wysokość frachtu zgodnie z kryterium masy, załadunku i objętości. Specyfika przewozu pozwala negocjować warunki. Dla przykładu, jeśli transport wymaga pobrania ładunków od różnych producentów a lokalizacja przewoźnika znajduje w znacznej odległości od miejsca dostawy, wówczas najbardziej korzystnym pod względem finansowym rozwiązaniem będzie skorzystanie z tzw. zasady freight equalization. Polega ona na tym, że każdy uczestnik tego konkretnego transportu zostaje obciążony taką samą opłatą frachtową, bez względu na odległość miejsca załadunku od miejsca docelowego. Fracht charakteryzuje się przede wszystkim tym, że nie występuje tutaj stała opłata i zestandaryzowane podejście do każdego zlecenia. Początkowo wprowadzono zasadę, zgodnie z którą o opłacalności frachtu można mówić dopiero wtedy, gdy przewożony towar będzie dostarczony w stanie nienaruszonym do uprzednio wyznaczonego miejsca docelowego. Jednak biorąc pod uwagę nieprzewidywalność żywiołu jakim jest woda i czynników, które pozostają poza wpływem obsługi statku uwzględniono, iż mogą pojawić się opóźnienia w transporcie. Wystarczającą przesłanką do tego, by przyjąć bardziej liberalne stanowisko jest choćby fakt, iż na morzu pogoda bywa zmienna a występujące na nim sztormy mogą uniemożliwiać kontynuowanie podróży i dotrzymanie terminu. Dlatego też wdrożono różnego rodzaju metody, które pozwalają zagwarantować przewoźnikowi, iż nawet najbardziej niezadowolony klient będzie zobowiązany do tego, by opłatę za usługę. Do najpopularniejszych należą: płatność z góry i zaliczka frachtowa.